Lipid đóng một vai trò quan trọng trong cơ thể người, đặc biệt là trong cấu trúc màng tế bào và việc dự trữ trong các mô, cũng như là nguồn năng lượng dự trữ. Ngoài ra, lipid còn đóng vai trò là môi trường dung môi để hòa tan các vitamin trong chất béo và là thành phần cung cấp năng lượng quan trọng trong khẩu phần ăn hàng ngày.
Lipid là gì?
Theo các giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM cho biết, Lipid, hay chất béo, là những este tạo thành từ sự kết hợp giữa acid béo và alcol, đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của con người. Lipid trong thực phẩm có thể có nguồn gốc từ cả động vật và thực vật, ví dụ như bơ thực vật, dầu tinh luyện, shortening, đậu nành, đậu lạc, vừng từ nguồn gốc thực vật và trứng, thịt, cá, thủy sản từ nguồn gốc động vật. Lipid có nguồn gốc động vật thường được gọi là mỡ, trong khi lipid có nguồn gốc thực vật thường được gọi là dầu.
Nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng, đối với trẻ em ở mức tiểu học, lượng năng lượng cung cấp từ lipid cần chiếm khoảng 30% tổng nhu cầu năng lượng của cơ thể, trong đó lipid có nguồn gốc thực vật nên chiếm khoảng 50% tổng lượng lipid, và lượng acid béo no không nên vượt quá 11% năng lượng từ khẩu phần ăn hàng ngày.
Trong thực phẩm, có nhiều loại lipid như Phosphorlipid, triglycerid, cholesterol, glycolipid, lipoprotein, và sáp. Chúng được chia thành hai nhóm chính: Lipid đơn giản, được cấu tạo từ hydro (H), carbon (C), oxy (O), và Lipid phức tạp, bao gồm các thành phần khác như P, S ngoài C, H, O.
Vai trò của lipid với cơ thể người
Cung Cấp Năng Lượng
Lipid đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho cơ thể, chiếm tới 60% cấu trúc não với nhóm acid béo không no như Omega-3 và Omega-6. Phospholipid, một loại lipid, tham gia cấu tạo màng tế bào và bọc dây thần kinh, giúp tăng cường sự nhạy bén của hoạt động trí não và bảo vệ não khỏi suy giảm trí nhớ do tuổi tác.
Cấu Thành Các Tổ Chức
Lipid đóng vai trò quan trọng trong việc cấu thành các tổ chức, như màng tế bào chứa lipid, cholesterol, và glucolipid. Các mô thần kinh và tủy não cũng chứa lipid và glucolipid.
Duy Trì Nhiệt Độ Cơ Thể và Bảo Vệ Cơ Thể
Lipid giữ nhiệt hiệu quả dưới da, ngăn chặn mất nhiệt và bảo vệ cơ thể khỏi tác động bất lợi của môi trường thời tiết. Chúng tập trung ở các tổ chức dưới da để tạo ra mỡ dự trữ và bảo vệ cơ thể.
Hỗ Trợ Hấp Thụ Vitamin Tan Trong Chất Béo
Lipid tạo môi trường dung môi để thúc đẩy hấp thụ các vitamin tan trong chất béo, như Vitamin A, D, E, K, mà không tan trong nước.
Tăng Cảm Giác No Bụng và Nâng Cao Giá Trị Cảm Quan của Thực Phẩm
Lipid có vai trò làm tăng cảm giác no bụng khi tiêu thụ thực phẩm có hàm lượng lipid cao. Đồng thời, chúng nâng cao giá trị cảm quan của thức ăn, làm cho thực phẩm có chất béo cao trở nên thơm ngon hơn.
Xây dựng chế độ dinh dưỡng lipid hợp lý
Theo các bác sĩ, giảng viên Trường Cao đẳng Dược Hà Nội cho hay, Xây dựng một chế độ dinh dưỡng khoa học và hợp lý giúp duy trì cân bằng các chất dinh dưỡng và bảo vệ sức khỏe tối ưu. Trong việc thiết lập chế độ dinh dưỡng lipid hợp lý cho gia đình, quan trọng nhất là luôn đảm bảo sử dụng hai loại dầu khác nhau trong bếp. Dầu no, chịu nhiệt độ cao và ít sinh ra các chất độc, nên được sử dụng cho việc nấu nướng và chiên. Ngược lại, dầu nhẹ thích hợp để trộn xà lách, tẩm ướp thực phẩm và nấu cháo cho trẻ em.
Cần lưu ý rằng dầu ăn khi gia nhiệt ở nhiệt độ cao có thể bị oxy hóa, tạo thành các gốc oxy hóa tự do có thể gây mùi và độc hại cho cơ thể. Do đó, quyết định không sử dụng dầu chiên nhiều lần là rất quan trọng.
Trong khẩu phần ăn hàng ngày, cần đảm bảo cân đối các loại thực phẩm giàu lipid như hạt, mỡ cá, trứng, phô mai, bơ, hạt chia, dầu oliu, dầu dừa, và các nguồn lipid khác. Điều này giúp tận dụng đầy đủ vai trò của lipid trong cơ thể, đồng thời bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.
Tổng hợp: https://truongcaodangyduoctphcm.vn/
